Smaczki kanadyjsko-szwajcarskie cz 3: bańka imigrancka i poznawanie miejscowych

Witam wszyskich Gości w trzeciej odsłonie mojego subiektywnego porównanie życia w Kanadzie i Szwajcarii, z punktu widzenia cudzoziemca żyjącego w największych miastach tych krajów: Toronto oraz Zurychu. Z racji epidemii zamieszczam odcinek wcześniej niż zwykle, bo dni tygodnia i tak się pomieszały z racji pracy w domu dla większości z nas. Dzisiaj na tapetę biorę tzw. bańkę imigracyjną (ang. expat bubble) oraz to jak wygląda poznawanie miejscowych. Co rozumiem przez bańkę imigracyjną? Sytuację w której przebywamy głównie albo wśród rodaków, albo innych przybyszy, lecz nie mamy kontaktu z rodowitymi mieszkańcami danego kraju. 

W Kanadzie można rodowitych mieszkańców rozumieć dwojako: faktycznie rdzennych mieszkańców kontytentu czyli Indian (po angielsku to się nazywa First Nations i używanie słowa Indianin to rasizm!rasizm!rasizm!), albo tych co mieszkają w kraju od paru pokoleń, budowali dobrobyt kraju, czyli w większości potomków imigrantów z 

Anglii oraz Irlandii.   Na potrzeby tego posta będę mówić o owej drugiej grupie.  Muszę przyznać, że w Toronto osób, zaliczanych z pewnością do owej grupy (o czym wiedziałam, że mieszkają w kraju klonowego liścia) od paru pokoleń spotkałam 3-4. Kim byli pozostali? To byli, jak wspominałam wcześniej, przybysze z różnych regionów Azji, Karaibów czy Ameryki Południowej. Część z nich miała paszport kanadyjski, wielu stały pobyt, ale kulturowo byli Azjatami czy też mieszkańcami Karaibów. Ja także, gdybym wystąpiła o obywatelstwo kanadyjskie, byłabym Polką z kanadyjskim paszportem, ponieważ urodziłam się, wychowałam i zostałam ukształtowana przez polską kulturę z jej zaletami i wadami. Tkwiłam więc w Toronto w owej bańce migracyjnej na całego i naprawdę niewiele mogę powiedzieć o Kanadyjczykach, może najwięcej mówiły o tych ludziach programy jak "Ice Road Truckers" czy "Autostrada przez piekło", gdzie widziałam ciężko pracujących ludzi, chcących utrzymać swoje rodziny i ceniących rodzinne i tradycyjne wartości. W Toronto jednak ich nie było, miasto to bowiem, jako swoisty hub nauki, techniki i przemysłu, przyciągało przybyszy z całego świata i symbole stanowiła zakwefiona kobieta razem z Hindusem, niż ciężko pracujący kierowcy ciężarówek. Niejako post factum czytałam o Toronto, że to wspaniałe miejsce gdzie każdy znajdzie pracę, coś dla siebie i gdzie wszyscy się kochają i akceptują swoją inność. Cóż, jak każdy cukierkowy obraz i ten jest fałszywy, zwłaszcza jeśli chodzi o szukanie pracy, lecz ten temat rozwinę w kolejnym odcinku. Jakie ci ludzie mieli doświadczenia w Kanadzie? Bardzo różne, ale rozmowy z nimi przedstawiały daleko mniej różowy obraz niż lukrowany obraz powszechnej miłości, szczęśliwości i takie tam. Moja dobra koleżanka V. nazywała Toronto depresyjnym, koledzy z pracy też byli tak sobie zadowoleni i powtarzali, że jako biała z paszportem unijnym mogę pojechać w znacznie lepsze miejsce. Nazywali Toronto ciężkim miejscem, gdzie płaca nie pozwala na odkładania na emeryturę, lepszą opiekę zdrowotną a ceny przedszkoli czy edukacji dzieci spędzały sen z powiek. 

Naprawdę wychodziłam z domu czy to na spotkania meetupowe czy z ludźmi z pracy, ale Kanadyjczyków nie było w mieście Toronto, przynajmniej nie na spotkaniach owych grup czy spotkaniach branżowych. To zapewne specyfika miasta, zaś specyfika mojej pracy dawała mi wybór między Toronto, Vancouver a może jeszcze Montrealem. Fotka przedstawia Niagara-on-the-lake, urokliwe miasteczko pomiędzy Toronto a wodospadami Niagara. W tym pięknym miasteczku przywodzącym na myśl powieści L.M. Montgomery, widziałam znacznie więcej przedstawicieli mojej grupy etnicznej, lecz nie mogłam tam mieszkać z racji specyfiki mojej pracy. 

Przed przyjazdem do Zurychu czytałam na temat miejscowego sposobu bycia, savoir vivre w Szwajcarii, a także, co mnie bardzo ciekawiło, doświadczeń innych przyjezdnych w kraju a środku Alp. Generalnie miejscowi oceniali byli jako zimni, niedostępni do tego strasznie staroświeccy w kwestii randkowania (o ile się na takową umówili z cudzoziemcem) ponieważ raczej chcieli kogoś poznać i niezbyt interesował ich w miarę szybki seks. Poza tym nieprędko, o ile w ogóle, zapraszali kogoś do siebie i nazywali przyjacielem. Na stronie https://www.helloswitzerland.ch/ pewna kobieta z Nowego Jorku żaliła się, że w barze nikt jej nie podrywał. Dla mnie to nie wada, ale zapewne wielka odmiana po wielkich miastach Ameryki Północnej. W przeciwieństwie do Toronto, miałam okazję poznawać rdzennych Szwajcarów w pracy i poza nią, dzięki czemu przynajmniej mam chociaż pierwsze wrażenia na ile owe wrażenia i opinie są wspólne z moimi doświadczeniami. 

Z pewnością doświadczenia na temat chłodnego i zdystansowanego zachowania są prawdziwe: ludzie są uprzejmi dla na dystans. Nie zostanie się "friend" po jednym spotkaniu (w Toronto owo słowo nie znaczyło równo nic i jak się znikło z oczu to i po friendlowaniu było), nie dostanie zaproszenia do domu na kawę i nikt się szybko na szyję nie rzuci. I to nowo przybyły musi zrobić krok, wyjść. Ja na przykład musiałam się przysiadać do grupy nim koledzy zaczęli po mnie przychodzić kiedy wszyscy szli razem na lunch. Nie robiłam z tego powodu wielkiego problemu, ponieważ to ja jestem nowa i to ja muszę okazać inicjatywę. Teraz nie ma już sprawy, a koledzy nawet usiłują mnie upić na każdej imprezie a na ostatniej kolega nawet dał mi na spróbowanie limoncello ze swojej szklanki. Pierwsze lody przełamane, a w pracy zupełnie dobrze jeśli zachowam poprawne, koleżeńskie relacje. Poza pracą spotykam w dużej mierze białych Europejczyków z sąsiednich krain: Niemców, Francuzów pojedyncze osoby z Bliskiego Wschodu czy Filipin. Szwajcarzy także się zdarzają, zaś jednym ze sposobów poznania czy rozmawia się z miejscowym jest pytanie czy zamierzam się uczyć niemieckiego. Zamierzam, nawet uczę i przerobiłam dwa rozdziały z książki do niemieckiego dla osób znających angielski. Plan jest taki by w weekend przerabiać nowy rozdział i powtarzać poprzednie. 

Jakie są doświadczenia przyjezdnych? Raczej pozytywne jeśli chodzi o zarobki o poziom życia (nie to co Toronto), na ceny wynajmu i podatki narzekają ludzie chyba wszędzie.  Na temat samych miejscowych zdania są różne, zależy kogo zapytać. Ponieważ ludzie spoza Europy rzucają się w oczy, a Szwajcarzy nie są za subtelni w gapieniu się na kogoś, niezbyt im się podoba, poza tym mają problemy ze znalezieniem pracy z racji przepisów imigracyjnych. Mnie się tutejsze przepisy, mające mocno ograniczać imigrację z obcych, nieeuropejskich miejsc, podobają, ale rozumiem, że nie jest to najlepsze miejsce dla powiedzmy Hindusa. Poprawność polityczna jest tutaj mniej rozwinięta, więc rozumiem skąd szok  kulturowy dla ludzi powiedzmy ze Stanów czy Kanady. Ja nigdy nie wyszłam z owego szoku w Toronto i to zakończyło "projekt Kanada", ale zawsze powtarzam, że jeśli jakieś miejsce wyjątkowo komuś nie leży należy rozważać przeprowadzkę co zrobiłam sama.  Na razie owo zdystansowanie mi nie przeszkadza, ale oczywiście mogę zmienić zdanie z czasem. Na pewno lepiej tu wygląda kwestia zarobków a i z grupą w pracy lepszy kontakt, co stanowi jakiś tam prognostyk. Na pewno Zurych jako miasto podoba mi się bardziej niż Toronto, bo jest bardziej europejski i są tutaj urokliwe parki, jak choćby przedstawiony w poście Rieter Park. Może gdybym mieszkała w miejscu jak Niagara-on-the-lake moje wrażenia były by odmienne... kto wie. 

Scenka rodzajowa: Koleżanka wrzucała na grupę Whatsuppową kolejne statystyki zgonów i nowych przypadków koronawirusa. C., ta sama koleżanka-Szwajcarka co odradziła mi podróż do Polski na Wielkanoc, napisała byśmy przestali się nakręcać tylko skoro mamy wolny czas obejrzeli jakiś film, zaczęli uczyć obcego języka, na przykład  miejscowego dialektu w niemieckim. W ogóle to od C. wiem jak miejscowych drażnią Niemcy i Austriacy co mieszkają ileś lat i twierdzą, że nie rozumieją tutejszego dialektu. Wedle P., poznanej na grupie meetupowej imigrantki ze słowiańskiego kraju, jak ktoś zna biegle niemiecki to da sobie radę z dialektem.  Słyszałam podobną opinię też od innych, więc nie taki dialekt straszny. Zresztą jak ludzie są w stanie nauczyć się chińskiego, to i szwajcarskiego niemieckiego kwestia chęci i zaparcia. I rozumiem irytację miejscowych, że ktoś mieszka tutaj 10 lat i nawet nie próbuje nauczyć języka. Dla mnie jest oczywiste: skoro planujesz osiąść na dobre to poznaj miejscowe reguły, język i dostosuj. A jeśli nie jesteś w stanie, to może inne miejsce będzie lepsze, a może czas wracać do domu? Wedle mojej liberalnej koleżanki z Austrii podejście Szwajcarów to rasizm, a ja nie mam racji.  Być może, a ile potrwa "project Szwajcaria" czas pokaże.